Hoe kunnen we in de toekomst blijven zorgen voor de gezondheid van mensen? Hoe kunnen we onderzoek blijven doen naar nieuwe behandelingen en medicijnen? Dat kan alleen als we nieuwe dokters, gespecialiseerde verpleegkundigen, onderzoekers opleiden. Niet voor niets is onderwijs – naast zorg en onderzoek - één van de drie kerntaken van ons ziekenhuis.

De cijfers in ons jaarverslag liegen er niet om. Maar liefst 4.026 ingeschreven studenten aan de medische faculteit, 1.602 promovendi, 743 artsen in opleiding tot medisch specialist en 225 verpleegkundige studenten kregen onderwijs in het UMC Utrecht afgelopen jaar*. “Ons doel is om onze studenten en professionals in opleiding goed voor te bereiden op de gezondheidszorg en de samenleving van de toekomst. Onderwijs moet middenin zorg en onderzoek staan. Het is een belangrijke sleutel in de verbinding met onze patiënten. Daarom creëren we in het Onderwijscentrum UMC Utrecht samen de juiste condities waarin onze studenten, professionals in opleiding en docenten kunnen groeien”, vertelt Berent Prakken, directeur Onderwijscentrum en vicedecaan onderwijs in het UMC Utrecht.

Vernieuwend onderwijs

Deze onderwijsvisie heeft in het UMC Utrecht vorm gekregen in de onderwijsstrategie De Nieuwe Utrechtse School: interprofessioneel leren en multidisciplinair onderwijs in een diverse en inclusieve omgeving. Hoe dit er concreet uitziet, wordt duidelijk in de vele voorbeelden van vernieuwend onderwijs. Zoals de Long-COVID Challenge, waarin 400 studenten geneeskunde en biomedische wetenschappen voorstellen doen om het onderzoek naar de oorzaken van Long-COVID een stapje verder te brengen en zo uiteindelijk patiënten te helpen. Of de kennismaking tussen geneeskundestudenten en iemand die lezen en schrijven moeilijk vindt of het niet kan. Zo horen studenten uit de eerste hand welke beperkingen laaggeletterde mensen hebben en kunnen zij hier later als arts alert op zijn én rekening mee houden in hun uitleg aan patiënten. Ook hoe studenten leren van patiënten in het onderwijsblok Narratieven in de geneeskunde is zo’n voorbeeld, net als de bijzondere pilot met onderwijs voor vluchtelingstudenten in het UMC Utrecht. Binnen de medisch ondersteunende en verpleegkundige vervolgopleidingen krijgt vernieuwend onderwijs vorm met het opleiden volgens Entrustable Professional Activities (EPA).

Betrokken studenten

Onze studenten zijn overwegend heel tevreden met dit onderwijs volgens de Nieuwe Utrechtse School. Ze beoordelen 90 procent van de cursussen op of boven verwacht niveau. Het percentage cursussen met de score ‘opvallend goed’ was met 18 procent boven onze norm van 7 procent*. Geneeskundestudent Lara Lynn Vooijs herkent dit beeld. Als studentassessor van de faculteit geneeskunde in het UMC Utrecht vertegenwoordigt zij dit jaar al haar medestudenten en adviseert ze het management van UMC Utrecht en Universiteit Utrecht over onderwijs- en studentenzaken. “Het onderwijs is dit jaar van online naar grotendeels weer fysiek gegaan. Net als de prachtige eerste- en tweedejaarsweekenden, met 400 geneeskundestudenten en 130 voor Biomedische wetenschappen, mooie aantallen. Ik zie vooral dat de studenten heel blij en dankbaar zijn dat ze weer fysiek samen kunnen komen. Je merkt het echt in hun betrokkenheid, bij elkaar en bij de opleiding”, aldus Lara Lynn. “Ik kijk ernaar uit om studenten op nieuwe manieren informatie aan te bieden. Via sociale media bijvoorbeeld, waar we nu mee bezig zijn. Dat kan een hele mooie toevoeging zijn om snel en laagdrempelig studenten te betrekken bij de opleiding.”

Veel onderwijs- en onderzoekstalent

Dat de Nieuwe Utrechtse School werkt, blijkt wel uit de enorme kweekvijver van onderzoeks- en onderwijstalent die het voortbrengt, bijvoorbeeld bij de biomedische masteropleidingen van de Graduate School of Life Sciences, die dit jaar twintig jaar bestaan. Van deze 350 alumni is een deel teruggekeerd naar het UMC Utrecht, om hier te promoveren of in een baan als onderzoeker of universitair hoofddocent met een eigen onderzoeksgroep. Ook als beleidsmaker of wetenschapsvoorlichter keren regelmatig alumni terug. Sommige alumni azen stiekem al op de banen van de zittende docenten. Maar stoppen, daar peinzen de meeste ‘oudgedienden’ nog niet over. “Niets daarvan! Mijn werk is zo gaaf. Daar wil ik nog wel eventjes mee doorgaan”, zegt docent en mastercoördinator van het eerste uur Kristin Denzer, universitair hoofddocent bij het Centrum voor Translationele Immunologie van het UMC Utrecht. “Op dit moment heb ik wel een junior docente in mijn team aangesteld, die vanuit haar ervaring als student een extra kwaliteitsimpuls geeft aan de inhoud en structuur van onze cursussen. Zo ben ik vier dagen in de week met een van mijn eigen alumni samen onderwijs aan het ontwikkelen. Iemand die ik opgeleid heb, staat nu als jonge collega volwaardig naast me. Daar word ik echt blij van.”

Dag van het Onderwijs

Zo vormen betrokken studenten, professionals in opleiding èn docenten en onderzoekers samen het vernieuwende onderwijsteam, dat leidt tot een nieuwe generatie zorgverleners en onderzoekers voor zorg en onderzoek van morgen. En dat mag gevierd worden. Daarom is er de jaarlijkse Dag van het Onderwijs in het UMC Utrecht, dit jaar op 8 december. Een dag in het teken van onderwijs en opleiden, en in het bijzonder de vele mensen die zich hiervoor inzetten.

*Bron: Jaarverslag UMC Utrecht over 2021.